Perslucht in de glasindustrie

Bij de productie van glas wordt een poederachtig mengsel van hygroscopische stoffen door een smelt in een oven gebracht en vervolgens in een specifieke vorm gebracht door middel van een grote verscheidenheid van productieprocessen. Net zoals er verschillende soorten glas zijn, verschillen ook hun fabricageprocessen. Vlakglas, dat wordt vervaardigd door middel van het drijfproces, krijgt zijn gladde en reflecterende oppervlak door de glasmassa in een heet tinbad te brengen. Hol glas wordt in vorm geperst en geblazen, en moet robuust en smaakloos zijn, afhankelijk van de verdere afwerking en het latere gebruik.

Voorschriften voor de kwaliteit van perslucht in de glasindustrie

Ongeacht het glastype, de afwerking of de latere toepassing is bij de glasproductie op verschillende plaatsen perslucht nodig voor transport, vormgeving, koeling of controle. Niets mag klonteren, verstoppen of vervuilen om de hoogste kwaliteit te leveren en een continue productie op lange termijn te garanderen. Een productiestop is een reëel probleem voor de ovens met een verwarmingsfase die tot twee weken kan duren.

Daarom is het bijzonder belangrijk dat de gebruikte perslucht olievrij, deeltjesvrij en droog is, om de productielijnen storingsvrij te houden. Voor een kosten- en energie-efficiënte productie is het noodzakelijk dat de perslucht individueel wordt aangepast aan de vereiste eisen en omgevingsomstandigheden.

Met haar normen geeft de VDMA belangrijke informatie over de kwaliteit van perslucht voor verschillende bedrijfstakken. Voor de glasindustrie definieert zij kwaliteitsklasse 3 in termen van deeltjesgehalte, klasse 4 in termen van vochtigheid (damp) bij een temperatuur boven 10°C, klasse 2-3 onder 10°C, en klasse 2 in termen van totaal oliegehalte. Deze klassen betreffen zowel stuurlucht (b.v. voor pneumatische aandrijvingen) als transportlucht (b.v. voor het sorteren van scherven, batches of voor koeling).

*Bron VDMA standaardblad 15390-1

Toepassingen in de glasproductie

Sorteren van glas

Een groot deel van het glas bestaat uit afvalglas, dat ofwel wordt aangekocht, ofwel in de smelt wordt gebracht uit de eigen partijen van het bedrijf. Aangezien glasscherven van verschillende glaskleuren niet kunnen worden gemengd, moeten de glasscherven op kleur worden gesorteerd. Dit gebeurt met behulp van camerasystemen met hoge resolutie, licht en perslucht. Licht schijnt door de glasscherven, een camera met sensor detecteert de kleur, en perslucht sorteert de glasscherven in vooraf bepaalde richtingen.

Niet alleen moet de transportlucht olievrij en schoon zijn, zodat er geen aanslag op het glas of de transportband kan ontstaan - ook de camera's moeten door middel van perslucht schoon worden gehouden en tegen vervuiling worden beschermd, zodat zij niet uitvallen of er kwaliteitsverlies in het sorteerproces optreedt en zij niet vuil of vlekkerig worden. Deze "spoellucht" moet vrij zijn van deeltjes, vocht en oliedampen om de optische systemen op betrouwbare wijze te beschermen.

Vervoer

De ingrediënten van de partij (zand, kalk, dolomiet, soda, sulfaat), die later in de oven wordt gesmolten, bestaan uit hygroscopische stoffen, die door grondstoffenleveranciers worden geleverd en in silo's worden gepompt/geblazen. Dit gebeurt met droge perslucht, die vrij moet zijn van vreemde stoffen en olie, of oliedampen, zodat de poeders niet aan elkaar kleven/klonteren en als gevolg daarvan de pijpen verstoppen of afzettingen in de silo's vormen.

Ook het transport van de eindproducten brengt bijzondere uitdagingen met zich mee. Dit gebeurt vaak via uitgebreide stroomsystemen van de compressorstations naar de ontvangstpunten in de productiehallen. Vaak ook over lange afstanden buiten en in de fabriekshallen door talrijke temperatuurzones en routes die condensatie bevorderen.

Lees ook onze case study "Speciaal Glas"

Pneumatische aandrijving

Veel machines in de glasproductie worden pneumatisch bediend of gecontroleerd. Processen grijpen naadloos in elkaar en stoppen nooit. De glasproductie loopt 365 dagen per jaar 24 uur per dag en een onderbreking of stopzetting van de productie zou een groot economisch en energieprobleem zijn. Daarom is het belangrijk dat alle pneumatisch gestuurde productiestappen actief blijven. Kleppen moeten vrij blijven en er mogen geen lekken zijn die de prestaties beïnvloeden. De doorslaggevende factor hierbij is de toevoer van constant en betrouwbaar droge perslucht. Een te hoge luchtvochtigheid zou binnen korte tijd leiden tot emulsies in de kleppen van de machines - dus tot slijmvorming en als gevolg daarvan tot stilstand, productieonderbrekingen

Lees ons toepassingsverslag "Kristalglas"

Vormgeven

Bij de produktie van hol glas wordt de glasmassa, die een temperatuur heeft van ca. 1200°C, geportioneerd en als afzonderlijke druppels in de bijbehorende mal geplaatst; eerst wordt met een pers de basis gevormd voordat in het volgende station met perslucht tot 4 bar het lichaam wordt gevormd en het glas in vorm wordt "geblazen".

Constante druk en schone perslucht zijn hier noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van het eindproduct niet wordt aangetast door onzuiverheden, afzettingen of insluitingen.

Koelen & Aanmaken

Op zijn weg door de productie wordt de glasmassa langzaam en op gecontroleerde wijze afgekoeld - afhankelijk van het soort glas en het beoogde eindproduct. Dit gebeurt gewoonlijk hetzij door omgevingslucht op weg naar het volgende verwerkingsstation, hetzij in speciale "kamers" waarin een bepaalde temperatuur en druk heersen als gevolg van toegevoerde geharde lucht. Een te snelle afkoeling zou de spanning op het glas zodanig doen toenemen dat het instabiel en bros zou worden.

Bij het koudharden worden stoffen zoals polymeren of was op het glas aangebracht om het krasbestendig en glanzend te maken, en ervoor te zorgen dat het niet dof wordt, zelfs niet in de vaatwasmachine. Het aanbrengen gebeurt met perslucht en moet dun, gelijkmatig en vooral vrij zijn van vreemde stoffen zoals olie, vocht of deeltjes die zich in de aangezogen omgevingslucht kunnen bevinden.

Verpakking

De afgewerkte potten worden meestal automatisch met vacuümgrijpers in de daarvoor bestemde kartonnen dozen geplaatst en vervolgens van folie voorzien. Ook hier wordt vaak perslucht gebruikt, b.v. om het vacuüm op te wekken. Ook deze lucht moet vrij zijn van verontreinigingen, enerzijds om een probleemloze produktie te waarborgen, anderzijds om te voorkomen dat de eindprodukten, die tot op dit punt schoon zijn gehouden, in deze laatste stap verontreinigd of verontreinigd worden.