Perslucht in de machinebouw

Ademlucht

In veel productie-omgevingen vinden handelingen plaats in de nabijheid van stof, lak en andere, nog veel gevaarlijkere stoffen. Hier gaat het erom de uitvoerende medewerkers te beschermen tegen het inademen van aerosolen en fijn stof en het daarmee gepaard gaande gevaar voor de gezondheid. Deze personen krijgen via een ademhalingsmasker ademlucht toegevoerd of moeten zelfs, net zoals astronauten, absoluut dichte, beschermende pakken dragen. Om plaats te besparen wordt perslucht vaak opgeslagen in flessen - met behulp van compressoren. Voor de inzet daarvan als ademlucht moet de perslucht hoge zuiverheidscriteria vervullen. De afzonderlijke waarden ten aanzien van het restoliegehalte en de drogingsgraad zijn vastgelegd in DIN EN 12021.

Koele en warme lucht

Koelen en verwarmen met perslucht gebeurt met een zogenaamde wervelbuis, waarin gassen door rotatie in hete en koude stromen kunnen worden gescheiden. Vervolgens treden deze gassen afhankelijk van hun temperatuur uit door verschillend grote boringen.

Wanneer perslucht in de fabriek toch al beschikbaar is, dan valt deze toepassing aan te bevelen, omdat het een erg voordelige oplossing is. Zo valt perslucht bijvoorbeeld bij het verspanend bewerken van metaal aan te raden voor de koeling aan een boor- of draaimachine, aangezien de anders noodzakelijke reiniging van het aanhechtende vloeibare koelmiddel wegvalt.

Afsluitingslucht / Inerte gassen

Perslucht kan worden ingezet voor het contactloze afdichten van installaties en inrichtingen: daarbij wordt de holle ruimte met behulp van perslucht zonder wrijving en slijtage verdicht. Juist in de machinebouw is het belangrijk om bijzonder gevoelige componenten en oppervlakken te beschermen tegen stof, vuil of vocht. Dat gebeurt door zogenaamde luchtsluiers over oppervlakken te leggen.

Ook voor de controle van afdichtingen en lekkages kan perslucht worden ingezet.

Persluchtstralen en lakken

In het kader van oppervlaktebehandeling kan perslucht worden gebruikt voor het opbrengen van straalmiddelen en het verstuiven van verf: met persluchtstralen resp. zandstralen wordt de oppervlaktebehandeling van een materiaal of werkstuk (straalgoed) door inwerking van straalmiddelen beschreven. Zand wordt bijv. ingezet als schuurmiddel tegen roest, vervuilingen, verf, hamerslag en andere verontreinigingen, of om een oppervlak vorm te geven door het mat te maken.

Bij het lakken met perslucht moet men ervoor zorgen dat een hoge zuiverheidsklasse is gegarandeerd, en dat de grenswaarden ten aanzien van stofdeeltjes, olie-aerosol en -damp, silicone houdende stoffen en van condensaat worden aangehouden. Verder mogen er geen stoffen voorkomen die de bevochtiging van de lak negatief beïnvloeden.

3D-druk

Additieve productietechnieken en 3D-druk nemen in de machinebouw een alsmaar belangrijkere plaats in – niet alleen om prototypes te vervaardigen, maar als ernstig te nemen, aanvullende fabricagetechnologie. Toepassingsgebieden voor 3D-druk resp. additieve fabricage zijn er ook in tal van andere branches, zoals bijv. de kunststof- en metaalindustrie.

Op het vlak van 3D-druk zijn er verschillende methodes en uitgangspunten voor het vervaardigen van driedimensionale objecten. Maar niet in elk proces is perslucht nodig. Bij de lasertechniek (SLS en SLM) wordt bijvoorbeeld wel perslucht ingezet. De perslucht wordt bij dit proces door een generator geleid, om met weinig kosten stikstof te genereren. Het op deze manier verkregen schermgas wordt in de werkruimte geperst om het gedrukte materiaal te beschermen tegen oxidatie.

Verder vereisen bijna alle 3D-printers een bepaalde nabehandeling, maar het betreffende proces en de daarmee gepaard gaande kosten en moeite kunnen aanzienlijk variëren. Bij sommige printers volstaat het om poederresten met perslucht te verwijderen en de componenten in water te dompelen, bij andere zijn ingewikkeldere technieken zoals het loswerken van steunstructuren bestaande uit polymeren nodig.

Een wezenlijk aspect, dat vaak over het hoofd wordt gezien, is de invloed van de perslucht op de productkwaliteit en als oorzaak van uitvaltijden. Want stofdeeltjes, vocht en olienevel kunnen het drukproces storen en de productkwaliteit beïnvloeden.